Het is in Nederland nu gemiddeld zo’n 2 graden warmer dan een eeuw geleden. De cijfers van de afgelopen eeuw laten zien dat het klimaat steeds warmer wordt. Maar cijfers moet je lezen, vergelijken en interpreteren, ze maken de opwarming niet meteen zichtbaar. De ‘warming stripes’ doen dat wel: deze blauwe en rode strepen maken de klimaatopwarming in één oogopslag zichtbaar. Klimaatwetenschapper Karin van der Wiel van het KNMI heeft nu ook zulke ‘klimaatstrepen’ gemaakt voor De Bilt.
Heb je in of om je huis weleens te maken met wateroverlast? Wil je begrijpen hoe een perceel onder verschillende omstandigheden functioneert? Of welke maatregelen het beste werken? Dan kan de PerceelTool je daarbij helpen. Deze tool van STOWA en Stichting RIONED berekent de effecten van verschillende maatregelen om regenwater te verwerken. Bijzonder aan de tool is dat hij kijkt naar alle onderdelen op het perceel in samenhang met de openbare ruimte.
Om Nederland robuust te maken tegen extreem weer, zoals piekbuien en langdurige droogte, moet er komende jaren extra worden geïnvesteerd. Minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) spreekt vandaag met de Tweede Kamer over haar voorstel tot een wijziging van de Waterwet zodat er meer geld beschikbaar komt voor de aanpak van wateroverlast. Om projecten op korte termijn vanuit de Rijksoverheid te steunen stelt de minister dit jaar bovendien ook bijna €5 miljoen extra beschikbaar voor vijf regionale pilotprojecten waarvan op korte termijn al de schop de grond ingaat.
Om een stad klimaatbestendig te maken, hebben gemeenten ook de hulp nodig van inwoners. Maar hoe betrek je inwoners bij klimaatadaptatie? Gemeenten kunnen daarvoor hulp vragen aan lokale organisaties voor natuur- en duurzaamheidseducatie (NME-centra).
Met een gemiddelde temperatuur van 11,1 graden was 2019 een heel warm jaar. Het was het zesde warme jaar op rij. Er werden verschillende temperatuurrecords verbroken, zowel in de winter als in de zomer. Zo werd op 26 februari met 18,9 °C de hoogste wintertemperatuur ooit gemeten. En in juli werd het nationaal hitterecord verbroken: met 40,7 °C kwam de temperatuur voor het eerst in Nederland boven de 40 °C. Daarnaast was 2019 ook een heel zonnig jaar: het jaar staat in de top 5 van de zonnigste jaren sinds het begin van de waarnemingen.
De extreem droge zomer van 2018 en de droogte die dit jaar voortduurde in Oost- en Zuid-Nederland heeft ons waterbeheer op de proef gesteld. Bij de ruimtelijke inrichting van Nederland moeten we meer rekening gaan houden met de beschikbaarheid van zoetwater. Ook moeten waterbeheerders zich beter voorbereiden op drogere zomers. Dat zijn de belangrijkste conclusies van de beleidstafel droogte die minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) vorig jaar instelde. In het eindrapport staan nu 46 aanbevelingen om bij een neerslagtekort en lage rivierstanden toch genoeg zoetwater te hebben voor ons drinkwater, de landbouw en natuur.
De volgeboekte Kennisdag Ruimtelijke Adaptatie op 10 december toonde het overduidelijk aan: professionals hebben veel behoefte aan kennis over een klimaatbestendige ruimtelijke inrichting. Meer dan 150 mensen kwamen naar De Zilveren Vosch in Utrecht om kennis te vergaren, kennis te delen en kennisvragen te stellen. Volgens de bezoekers en de initiatiefnemers is deze kennisdag zeker voor herhaling vatbaar.
De toekomst is onzeker. Klimaatverandering, bodemdaling en verstedelijking zijn voorbeelden van ontwikkelingen die onze toekomst onzeker maken. Hoe bereiden we ons waterbeheer daarop voor? Het themanummer ‘Omgaan met de toekomst’ van het Water Governance Tijdschrift buigt zich over deze vraag in artikelen, casestudies, interviews en columns.
Eén van de methodes die gemeenten het meest gebruiken om regenwater te bergen en te infiltreren, is de wadi. Deze klimaatadaptieve maatregel blijkt goed te werken: het regenwater infiltreert in wadi’s bijna altijd binnen 24 uur. Maar over de effecten van wadi’s op het milieu op de lange termijn is minder bekend. De Hanzehogeschool Groningen heeft daar in 2019 samen met andere partijen onderzoek naar gedaan met een nieuwe methode.
Cultuurhistorische kennis kan helpen om zinvolle oplossingen voor klimaatadaptatie te ontwikkelen. Waarom kan deze kennis helpen bij klimaatadaptatie? En hoe gebruik je de kennis dan precies? Stichting Het Oversticht ontwikkelde een handreiking met acht ‘sleutels’ om cultuurhistorische kennis succesvol toe te passen.