Samenwerken aan klimaatbestendige tuinen

Gepubliceerd 1 november 2019

Hevige regenbuien en periodes van hitte en droogte komen steeds vaker voor. Door de sterk versteende leefomgeving ontstaan er problemen zoals hittestress en wateroverlast. Gelukkig zijn er in ons land steeds meer initiatieven om tuinen te ‘vergroenen’. Samen Klimaatbestendig maakte afgelopen zomer een overzicht van deze initiatieven en organiseerde een expertsessie over dit onderwerp. “We kunnen echt nog een slag maken in het leren van elkaar”, stelt Mirko van Ingen, community-manager tuinen bij Samen Klimaatbestendig.

Waarom is het belangrijk dat we onze tuinen aanpassen aan het veranderende klimaat?

“Overheden kunnen veel doen aan het klimaatbestendig inrichten van de openbare ruimte en helpen om schade aan huizen door het veranderende klimaat te verminderen. Maar juist ook private tuinen kunnen bijdragen aan het aanpakken van de klimaatopgave. Alle tuinen in Nederland zijn samen meer dan tien keer zo groot als het Nationaal Park de Hoge Veluwe! Op dit moment zijn veel van die tuinen betegeld. Hier ligt dus een gezamenlijke opdracht. Als steeds meer mensen hun tuin gaan ‘vergroenen’, dan kunnen we dit bij elkaar optellen en echt impact realiseren.”

Wanneer is een tuin klimaatbestendig?

“Interessanter is het hoe je als tuineigenaar laagdrempelig aan de slag kan. Er is veel mogelijk en het hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn. Er zijn veel dingen die tuineigenaren kunnen doen die direct resultaat hebben. Denk aan meer groen in de tuin, minder verharding en het beter benutten van regenwater. Een groenere tuin zorgt bovendien voor meer biodiversiteit. Dat is heel belangrijk, nu de biodiversiteit steeds meer onder druk staat.”

Er zijn in Nederland al veel organisaties bezig met dit onderwerp. Zien jullie dat ook terug?

“Ja, dit zien we terug. Er vindt echt een versnelling plaats doordat er al veel partijen bezig zijn met het onderwerp. Zowel in de private als in de publieke sector. Van waterschappen, gemeenten, woningbouwcorporaties tot aan onderwijsinstellingen en tuincentra. Maar ook buurtinitiatieven! Allemaal organisaties en initiatieven die samen met tuineigenaren de handen uit de mouwen steken. Dit pionierswerk wordt met zoveel enthousiasme gedaan dat er al duidelijk veel meer bewustwording is bij tuineigenaren. Hierdoor gaan tuineigenaren makkelijker en sneller aan de slag met klimaatbestendige oplossingen.”

Vinden jullie dit een goede ontwikkeling?

“Ja, absoluut. Er ontstaan ook veel waardevolle samenwerkingen tussen initiatieven. Maar veel vaker weten initiatieven niet van elkaars bestaan en wordt het wiel telkens opnieuw uitgevonden. Dat is zonde. Tegelijkertijd zien we dat er behoefte is aan voorbeeldprojecten en kennisuitwisseling. We kunnen dus echt nog een slag maken in het leren van elkaar.”

Wat heeft Samen Klimaatbestendig gedaan?

“Vanuit Samen Klimaatbestendig ben ik in gesprek gegaan met veel verschillende initiatieven. We hebben zo veel mogelijk achterhaald wie er allemaal bezig zijn met dit thema. Van deze initiatieven is een overzicht gemaakt en dit is terug te lezen in het rapport Door de tegels de tuin niet meer zien. De lijst met initiatieven blijven we bijhouden. We vragen alle partijen dan ook ons te blijven bestoken met nieuwe en/of ontbrekende initiatieven.
Ook hebben we een expertsessie georganiseerd waarbij we een groot deel van de initiatieven bij elkaar hebben gebracht om in gesprek te gaan over hoe we gezamenlijk nog meer kunnen bereiken.”

Wie waren daarbij aanwezig en wat zijn de belangrijkste conclusies?

“De expertsessie over groene tuinen trok meer dan 50 deelnemers uit verschillende sectoren, zowel publiek als privaat. Bijvoorbeeld ondernemers, ontwerpers, ambtenaren en medewerkers van tuincentra. Aan het eind van de middag lag er een flinke lijst met ideeën.

De belangrijkste conclusies waren:

  1. Het klimaatbestendig maken van de tuin moet laagdrempelig, eenvoudig en leuk blijven. Simpele voorbeelden zijn belangrijk. Zoals een voorbeeldtuin in het tuincentrum of in de wijk.
  2. Maak het mensen zo makkelijk mogelijk, ontzorg ze indien nodig in de uitvoering.
  3. Zoek de samenwerking op met lokale partijen.
  4. Zorg via media en communicatie dat de sociale norm verandert.

Is dit overzicht en deze bijeenkomst genoeg? Of is er volgens jullie meer nodig?

“Er is zeker meer nodig. Dit is een eerste stap, een startpunt om er samen mee aan de slag te gaan. We hebben nu mooie voorbeelden laten zien waarmee iedereen zijn voordeel mee kan doen, maar er moet nog een hoop gebeuren om de tuinen in ons land daadwerkelijk klimaatbestendig te krijgen.
Het is belangrijk dat alle organisaties en initiatieven vooral doorgaan met het goede werk dat ze al doen en steeds meer en efficiënter met elkaar gaan samenwerken om nog meer impact te maken.”

Heb jij een vraag over, een voorbeeld van of een antwoord op klimaatbestendige tuinen? Grote kans dat er iemand in Nederland rondloopt die jou kan helpen of die jij verder kunt helpen! Samen Klimaatbestendig brengt jullie graag met elkaar in contact. Mail naar info@samenklimaatbestendig.nl.