'Helft van gemeenten is al bezig met vorm van stresstest’
Het uitvoeren van een stresstest is een van de ambities in het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie. De afspraak is dat gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk uiterlijk in 2019 een dergelijke stresstest achter de rug hebben. Tijdens het Deltacongres bleek dat de stresstest nog niet breed bekend is. Op de vraag wie van de 750 aanwezigen er al mee bezig was, gingen maar enkele handen omhoog. Tijd voor meer uitleg. Deltanieuws sprak met Jeroen Grutters van Deltaprogramma Ruimtelijke adaptatie.
Was u verrast door het geringe aantal handen bij het Deltacongres?
‘Een beetje. We weten dat inmiddels ongeveer de helft van het aantal gemeenten in Nederland bezig is met een vorm van de stresstest. In 2016 was dat nog maar een kwart, dus het gaat de goede kant op. Punt is dat gemeenteambtenaren elkaar onderling wat beter kunnen informeren. Dan ligt bij de ene afdeling het resultaat van de stresstest op het bureau, terwijl de andere afdeling van niets weet. Daar is zeker nog winst te behalen.’
Er is sprake van twee soorten stresstesten, een lichte en een zware variant. Hoe zit dat?
‘Er zijn inderdaad twee stappen die je kunt zetten. De eerste stap is het uitvoeren van een kwetsbaarheidsscan. Je kunt het ook stresstest-light noemen. Een kwetsbaarheidsscan is uit te voeren met behulp van gratis computerprogramma’s als de Klimaateffectatlas. De gegevens uit dat programma geven een eerste indruk van de problemen die kunnen optreden door hitte, droogte, wateroverlast en overstromingen. Deze eerste stap is vooral bedoeld voor bewustwording en agendering van het onderwerp klimaatadaptatie. Om daadwerkelijk adaptatiemaatregelen te kunnen nemen, is misschien meer informatie nodig.’
Is de Klimaateffectatlas het enige instrument dat je kunt gebruiken voor de kwetsbaarheidsscan?
‘Er zijn ook andere instrumenten die gratis beschikbaar zijn, zoals het Actueel Hoogtebestand Nederland. De Klimaateffectatlas is op dit moment wel de meest complete.’
Is het uitvoeren van een stresstest verplicht?
‘Die vraag hoor ik vaker. Alle partijen die betrokken waren bij het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie hebben met elkaar afgesproken dat iedereen op z’n minst de kwetsbaarheidsscan uitvoert. Is het daarmee een verplichting? Nee, maar wel een stevige afspraak. Daarnaast is het ook heel slim om het te doen, om schade in de toekomst voor te zijn.’
U werkt aan een nieuwe handreiking voor de stresstest. Wat komt daarin te staan?
‘We leggen stap voor stap uit hoe je te werk kunt gaan bij het uitvoeren van een kwetsbaarheidsscan en een uitgebreide stresstest. Daarin staat bijvoorbeeld ook welke partijen je erbij kunt betrekken om ervoor te zorgen dat klimaatadaptatie breed wordt gedragen.’
En er zijn plannen voor standaardisatie. Wat houdt dat in?
‘We willen een aantal richtlijnen afspreken, met name voor de invoerdata en de opzet van de stresstest. Bijvoorbeeld over welke KNMI-scenario’s gebruikt worden en op welke aspecten de test geadresseerd moet worden. Aan het einde van 2017 komen we met een een handreiking voor de kwetsbaarheidsscan en een stappenplan voor de verdere ontwikkeling van deze standaardisatie. Daarbij betrekken we allerlei partijen, zowel toekomstige gebruikers als marktpartijen die stresstesten aanbieden. Zij kunnen meepraten in een begeleidingsgroep.’
Wat is het voordeel van zo’n standaardisatie?
‘Het is belangrijk om de gegevens uit de diverse scans en testen met elkaar te kunnen vergelijken. Dat gaat het beste als ze zijn uitgevoerd volgens standaardrichtlijnen. En: als er een standaardversie beschikbaar is, kan niemand meer zeggen: ik weet niet hoe het moet. Dat is misschien wel het grootste voordeel.’
De stuurgroep Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie komt op 24 januari 2018 bijeen. Daarna komt de nieuwe handreiking voor de stresstest beschikbaar.
Delen
