Adaptatie wereldwijd op de kaart dankzij GCA-rapport

De Global Commission on Adaptation (GCA) bracht in september een gezaghebbend rapport uit over wereldwijde kansen voor klimaatadaptatie. Het is getiteld Adapt now – A global call for leadership on climate resilience. Het rapport geeft concrete aanbevelingen in zeven sectoren: voedselzekerheid, natuurlijke omgeving, water, steden en stedelijk gebied, infrastructuur, disaster risk reduction en financiering. “Deze Commissie heeft echt de kracht om klimaatadaptatie te versnellen”, vindt Willem Jan Goossen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), “op nationaal en internationaal niveau.”

De GCA, die onder leiding staat van onder anderen oud-VN-Secretaris-Generaal Ban Ki-moon, ging in oktober 2018 van start met een mandaat voor twee jaar. Adapt now is het eerste concrete product van de Commissie, vertelt Goossen. Het rapport is samengesteld door een consortium van wetenschappelijke instituten onder leiding van de World Resources Institute en het Global Center on Adaptation. “Het geeft voor het eerst een wereldwijd overzicht van de stand van zaken ten aanzien van klimaatadaptatie”, zegt Goossen. “Wat het eigenlijk is, waarom het noodzakelijk is en wat de uitdagingen en de prioriteiten zijn. En het draagt concrete oplossingen aan.”

In die zin gaat het een stap verder dan de rapporten van het VN-klimaatpanel IPCC, dat focust op wetenschappelijke aspecten van klimaatverandering an sich. “Het GCA-rapport richt zich meer op de besluitvormers in de politiek, het bedrijfsleven en nationale en internationale organisaties”, zegt Goossen. “Het is een oproep en een handreiking om nu in actie te komen om de impact van klimaatverandering te beperken.”

Kosten drukken en schade beperken

De kernboodschap van het rapport is dat klimaatverandering al gaande is en dat de gevolgen ervan steeds ernstiger zullen worden. “En dat er weliswaar actie wordt ondernomen om klimaatverandering te beperken”, voegt Goossen toe, “maar dat we hoe dan ook met een behoorlijke temperatuurstijging te maken krijgen. We zullen naast mitigatie ook op grote schaal moeten investeren in klimaatadaptatie. En hoewel landen, bedrijven en organisaties al begonnen zijn met klimaatadaptatie, hebben we veel meer urgentie, innovatie en opschaling van oplossingen nodig.”

Het goede nieuws, aldus Goossen, is dat verstandige maatregelen kunnen leiden tot betere groei en ontwikkeling. “Het rapport laat zien dat uitstellen van actie leidt tot meer schade en meer kosten”, zegt hij. “Als we nu in actie komen, kunnen we de kosten nog drukken en de schade en het aantal slachtoffers beperken.”

Het rapport geeft daarvoor concrete getallen. Elke dollar die we de komende tien jaar wijs investeren in vijf focusgebieden van klimaatadaptatie, levert uiteindelijk ruim het drievoudige op. In die tien jaar zou er dan 1,8 biljard dollar nodig zijn aan investeringen, met een totaal aan netto baten van 7,1 biljard dollar. De vijf focusgebieden zijn early warning systems, veerkrachtige infrastructuur, verbeterde landbouw in droge gebieden, mangrovebescherming en veerkrachtig watermanagement.

Onderdeel van het dagelijks handelen

“Je ziet nu al de voordelen van early warning systems”, zegt Goossen. “In India en Bangladesh vielen 20 jaar geleden nog honderdduizenden doden als er een tropische cycloon aan land kwam. Nu zijn die aantallen veel lager, mede door betere waarschuwingssystemen en goede voorbereidingen.” Ook klimaatrobuustere landbouw begint al vorm te krijgen, onder meer door de ontwikkeling van droogtebestendige gewassen, verbeterde irrigatie en systemen om water beter vast te houden.

“Ik kan me voorstellen dat mensen zich afvragen: wat voegt zo’n rapport nu toe?”, merkt Goossen op. “Maar dit is het eerste rapport dat de uitdagingen en de kansen op het gebied van klimaatadaptatie wereldwijd op een rijtje zet. Andere organisaties, zoals het Europees Milieuagentschap, brengen ook wel rapporten uit, maar die beperken zich tot Europa, en behandelen vaak ook maar een deelgebied van klimaatadaptatie.”

Daarnaast opereert de GCA op hoog niveau, zoals ook blijkt uit de samenstelling van de commissie. “Die heeft echt de kracht om klimaatadaptatie een stevige politieke impuls te geven en die ook werkelijk te versnellen”, vindt Goossen. “Iedereen, in alle sectoren en op alle niveaus, zou klimaatadaptatie onderdeel moeten maken van het dagelijks denken en handelen. Dat is echt nodig, want daar zijn we nu nog lang niet.”

Nederland als makelaar

De GCA stopt niet bij dit rapport. “De Commissie werkt aan acht action tracks, die dicht tegen de genoemde thema’s aan zitten”, zegt Goossen. “Op die thema’s daagt de GCA landen en organisaties uit om gezamenlijke acties te ontwikkelen en zich daaraan te committeren. Daarbij gaat er ook veel aandacht uit naar internationale samenwerking met ontwikkelingslanden. Ook daar is het zaak dat klimaatadaptatie een vast onderdeel wordt van alle acties en plannen.”

Nederland, als een van de initiatiefnemers van de GCA, neemt het voortouw in twee action tracks: water en infrastructuur. “Minister Van Nieuwenhuizen speelt daar een belangrijke rol in”, vertelt Goossen, “Zo probeert Nederland zowel stimulator als makelaar te zijn, en bijvoorbeeld verbindingen te leggen tussen landen, organisaties en de Wereldbank. Zo kunnen we er op hoog niveau voor zorgen dat er daadwerkelijk afspraken komen om sectoren op alle niveaus klimaatbestendig te maken.”

Climate Action Summit

Daarnaast organiseert Nederland de Climate Adaptation Summit, een grote internationale top die plaatsvindt op 22 oktober 2020 in Den Haag. Goossen: “Daar gaan landen en organisaties samen bespreken hoe ze dit momentum verder kunnen voortzetten.”