Positieve geluiden tijdens Natuurtop 2019

Van ‘schade beperken’ naar ‘natuur versterken’: dat wordt de komende jaren de insteek van het Nederlandse natuurbeleid. De twaalf provincies, het ministerie van LNV, maatschappelijke organisaties en andere partijen spraken daarover op 2 oktober tijdens de Natuurtop 2019 in Groningen. De dag stond in het teken van kansen. Onder het motto ‘Nederland Natuurpositief’ werden plannen besproken om het Natuurnetwerk Nederland (NNN) te versterken en te verbeteren. De drie noordelijke provincies presenteerden een Regiodeal Natuurinclusieve Landbouw.

De Nederlandse natuur staat meer dan ooit onder druk. De huidige discussie over de stikstofproblematiek illustreert dat het in ons land steeds lastiger wordt om functies als landbouw, woningbouw en infrastructuur te combineren met een gezonde biodiversiteit. Dat heeft ook gevolgen voor klimaatadaptatie: experts zijn het erover eens dat een gezonde, robuuste natuur kan helpen de gevolgen van klimaatverandering te beperken.

Bloemrijke bermen

De natuuruitdagingen zijn in Nederland weliswaar groot, maar ze bieden ook kansen, zo bleek begin oktober tijdens de Natuurtop. De gezamenlijke provincies en het ministerie van LNV lieten zien hoe zij de handen ineenslaan om de natuur niet alleen te versterken binnen natuurgebieden, maar ook daarbuiten. Voorbeelden zijn de aanleg van bloemrijke bermen langs snelwegen, natuurinclusieve landbouw met kruidenrijke graslanden en houtwallen en vergroening in steden.

Goede afspraken

Waar natuurbeleid in Nederland de laatste decennia vooral in het teken stond van schadebeperking, viel tijdens de Natuurtop de positieve insteek op. Dat bleek onder meer uit de Voortgangsrapportage Natuur, opgesteld door het ministerie van LNV en de twaalf provincies. Aan de hand daarvan bespraken Rijksoverheid, provincies, maatschappelijke organisaties en bedrijven in Groningen hoe ze samen stappen kunnen zetten. Uitdagingen zoals kringlooplandbouw, de energietransitie, de woningopgave, ruimtelijke ordening en stikstofuitstoot bieden ook kansen voor nieuwe ontwikkelingen en voor een betere natuurkwaliteit, zo stelden de partijen. Daarvoor zijn wel goede keuzes en goede afspraken nodig. Tijdens de Natuurtop zetten de partijen een aantal stappen om tot dergelijke afspraken te komen.

Regiodeal

Een van die stappen was de Regiodeal Natuurinclusieve Landbouw die de drie noordelijke provincies in Groningen presenteerden. De provincies investeren daarin samen 10 miljoen euro, het Rijk stelt eenzelfde bedrag beschikbaar. Doel van deze deal is een “economisch sterke landbouwsector die bijdraagt aan de biodiversiteit, een gezonde bodem en een gevarieerd en (be)leefbaar platteland”. De drie noordelijke provincies en het Rijk gaan zich daar de komende vier jaar extra voor inzetten, samen met alle betrokken partijen. Dit doen zij door gezamenlijk in acht gebieden streefbeelden en actieplannen op te stellen en vervolgens in de praktijk instrumenten en werkwijzen te ontwikkelen die natuurinclusief boeren aantrekkelijk en rendabel maken.

Voorbeeldfunctie

“Met de Regiodeal geven we een flinke extra impuls aan de verduurzaming van de sector, met positieve effecten voor biodiversiteit en landschap, maar ook met een goede boterham voor de boer”, aldus gedeputeerde Henk Staghouwer van Groningen. Zijn collega Henk Jumelet, gedeputeerde van Drenthe, voegt toe: “In Noord-Nederland kunnen we een voorbeeld zijn voor de rest van Nederland door samen te werken aan oplossingen die bijdragen aan de balans tussen ecologie en economie.” Gedeputeerde Johannes Kramer van Fryslân: “We hebben goede plannen. Nu is het van belang de slag naar het erf te maken: van bureaucratie naar het boerenerf.”