Wintertemperatuur stijgt sneller dan zomertemperatuur

Gepubliceerd 17 september 2019

Deze zomer is er veel aandacht geweest voor de gevolgen van de hitte en droogte op mens en natuur. Maar de zachte winters hebben misschien wel net zulke grote gevolgen voor onze samenleving. Koudegolven komen bijna niet meer voor in Nederland.

Hoe snel stijgen warme temperaturen?

Het aantal zomerse en tropische dagen in Nederland is sterk toegenomen vergeleken met de periode 1950-1980. Toen telde Nederland per jaar gemiddeld 15 zomerse dagen van 25°C of warmer, nu zijn dat er 28. Ook het aantal tropische dagen van 30°C of warmer zal toenemen. Dat zijn er nu gemiddeld een paar per jaar. In de toekomst kan dat oplopen naar 10 tot 20 dagen per jaar. De temperatuur op die tropische dagen stijgt ook: die is nu zo'n 2,3 °C warmer dan in 1950. Dat is een stijging van gemiddeld 0,33 °C per decennium.

Hoe snel stijgen koude temperaturen?

Vergeleken met de periode 1950-1980 zijn er in Nederland veel minder kouderecords en dagen met ijs en vorst. De temperatuur op koude dagen stijgt sneller dan die op warme dagen: koude dagen zijn nu meer dan 3 °C warmer dan in 1950. Dat betekent een stijging van gemiddeld 0,49 °C per decennium.

Koudegolven verdwijnen

Koudegolven komen steeds minder voor in Nederland. Een koudegolf kwam hier in de 20e eeuw gemiddeld 1 keer in de drie jaar voor. Een koudegolf is een periode van minimaal 5 ijsdagen achter elkaar waarvan minimaal 3 dagen strenge vorst. Dat betekent 3 dagen –10 °C of kouder. In de 21e eeuw is er tot nu toe maar 1 koudegolf geweest, in 2012.

Wat zijn de gevolgen?

Doordat er steeds minder dagen met vorst zijn en er nog maar zelden een koudegolf voorkomt, hebben verschillende insecten, micro-organismen en subtropische planten grotere kans om te overwinteren. Dat betekent bijvoorbeeld dat we meer last zullen krijgen van de eikenprocessierups en van insecten die ziektes overbrengen. En dat mensen meer last zullen krijgen van verschillende vormen van hooikoorts. De warmere winters zijn daarom misschien wel net zo belangrijk voor de natuur en volksgezondheid dan de steeds hetere zomers.


Aantal ijsdagen

Bekijk het aantal vorst- en ijsdagen in de Klimaateffectatlas.