Klimaatadaptatiedialogen

Beschrijving van de actiegerichte klimaatadaptatiedialoog

Deze beschrijving dateert van begin 2017. In dit Uitvoeringsprogramma wordt uitgelegd dat de actiegerichte klimaatadaptatiedialoog inmiddels beschouwd wordt als een kernactiviteit van de uitvoering van de NAS, en dat – waar mogelijk en opportuun – alle in de NAS2016 genoemde actielijnen een plek in deze dialogen zullen krijgen. Onderstaande beschrijving zal daarom in 2018 geactualiseerd worden.

De actiegerichte, nationale, klimaatadaptatiedialoog is een werkwijze die ontwikkeld is door het projectteam van de NAS. Klimaatadaptatie vraagt de inzet van zowel publieke als private partijen. Ieder vanuit de eigen verantwoordelijkheid en taakopvatting. Bij de klimaatadaptatiedialoog gaan betrokkenen met elkaar in gesprek over één of meerdere klimaateffecten.

Tijdens een klimaatadaptatiedialoog prioriteren de deelnemende partijen één of meerdere klimaatrisico’s, onderzoeken zij samen hoe de gevolgen beheersbaar gemaakt kunnen worden en maken zij een contourenplan en actieprogramma waar ook, waar wenselijk, aanpassing van wet- en regelgeving deel van kan uitmaken.

Een klimaatadaptatiedialoog is inzetbaar als er sprake is van een (mogelijk) urgent klimaatrisico waarvoor aanpassingstaken nog niet zijn geïdentificeerd en/of opgepakt. De dialoog kan gericht zijn op een sector, thema of een keten. Het voeren van een dialoog verhoogt het bewustzijn bij de deelnemende partijen rond het aanpassingsprobleem.

De deelnemende partijen pakken daarbij de verantwoordelijkheden en acties op die passen bij hun kerntaken. Tijdens de dialoog ontsluiten en benutten de partijen beschikbare kennis. Zij lopen mogelijk ook aan tegen kennisleemten en maken afspraken over hoe die leemten gevuld kunnen worden. Verder maken de partijen afspraken over hoe zij goede praktijkvoorbeelden zichtbaar maken en hoe zij de voortgang van het actieprogramma gaan monitoren en bijsturen.

Een klimaatadaptatiedialoog is een voortdurend proces dat enkele jaren in beslag kan nemen. Een goed voorbereide startbijeenkomst of themabijeenkomst vormt de aftrap van het proces. Tijdens dit proces adresseren de deelnemers aan de dialoog de zes actielijnen van de NAS2016:

• Het verhogen van het bewustzijn van de noodzaak van klimaatadaptatie.
• Het stimuleren van het in praktijk brengen van klimaatadaptatie.
• Het benutten en uitbouwen van de kennisbasis.
• Het adresseren van urgente klimaatrisico’s.
• Het verankeren van klimaatadaptatie in beleid en wet- en regelgeving.
• Monitoring van de voorgang en de effectiviteit van het klimaatadaptatiebeleid.

Het volgende globale stappenplan wordt aanbevolen:

Stap 1 (oriënterend, opbouwen van vertrouwen en commitment)

Initiatief in beginsel bij het kernteam van de betreffende dialoog plus enkele andere direct betrokken partijen:

• Actuele sector of risico definiëren en uitwerken.
• Kleine projectgroep met sleutelactoren opzetten voor de organisatie van de eerste klimaatadaptatiedialoog.
• Overstromingseffect en mogelijke impacts identificeren en/of vraagstuk/vraagstelling in beeld brengen en beschrijven wat de contouren van een adaptatierichting zouden kunnen zijn (contourenplan versie 1 voor de betreffende klimaatadaptatiedialoog.
• Nadenken over doelen. Betrokken of te betrekken actoren voor de klimaatadaptatiedialoog identificeren middels contourenplan, eerste reacties op contourenplan ophalen.
• Krachtenveldanalyse uitvoeren om posities en conflicten te identificeren.

Stap 2 (explorerend)

• Bijeenkomst eerste klimaatadaptatiedialoog met geïnteresseerde actoren (beoogde omvang 30-50 deelnemers).
• Verslag bijeenkomst = uitwerking en verdere specificatie contourenplan versie 2.
• Eerste aanzet werkpakketten.

Stap 3 (convergerend)

• Op basis van contourenplan v.2. commitment ophalen bij sleutelactoren (investering in klimaatadaptatie dialoog (€ en/of capaciteit).
• Werkplan bij contourenplan v.2. opstellen (inclusief begroting), waaronder werkpakketten (inclusief doelstellingen en deelwerkplan) met eigenaren.

Financiering: door betrokkenen.

Stap 4 (besluitvormend)

• Werkplan uitvoeren op werkpakket-niveau.
• 1-2 keer per jaar een bijeenkomst, waarbij de voortgang en resultaten van diverse werkpakketten worden gepresenteerd en besproken en de voortgang van de klimaatadaptatiedialoog als geheel wordt vastgesteld. Aandachtspunten hierbij zijn: kennisdeling, onderzoeksvragen, governance-vraagstukken en financiering.

Financiering: door betrokkenen.

Elke stap resulteert in een verslag met inhoudelijke-, proces- en vervolgafspraken.

Doorlopend:

• Communicatie over voortgang, bij voorkeur via de sectorpagina op de NAS-pagina van deze website.

Primaire verantwoordelijkheid: NAS-team.

Bovenstaande beschrijving moet gezien worden als een leidraad en niet als een in beton gegoten opgelegde werkwijze. Uiteraard bestaat er ruimte voor eigen invulling en vormgeving en staat het partijen vrij om bij de ontwikkeling van een nieuwe klimaatadaptatiedialoog hiervan af te wijken en/of elementen toe te voegen en zo bij te dragen aan de verdere ontwikkeling van het instrument.