Doe je mee met Agenda Hittestress? (2)

Gepubliceerd 17 december 2018

Trekker: Madeleen Helmer (Klimaatverbond Nederland)
Verslaglegger: Maisam Haydary (Klimaatverbond Nederland) (maisam.haydary@klimaatverbond.nl)

Inhoud

Madeleen Helmer begint met een presentatie waarin ze ingaat op de actualiteit omtrent hitte en voortgang sinds Congres Hittestress op 25 juni van eerder dit jaar. Belangrijke vraag die hierbij wordt behandeld is: Welke partijen uit welke verschillende domeinen zijn betrokken bij het thema hittestress en hoe breng je deze bij elkaar? De volgende punten zijn interessante uitkomsten uit deze sessie.

  • Hitte is nog steeds ondergeschoven kindje, energietransitie is urgenter. Zie de mogelijkheden in verbindingen, dat is het belangrijkste. Hoe knoop je de hittestressopgave aan de bouw van 10.000-16.000 woningen?
  • Klimaatproblemen van bewoners zijn voor 80 procent wateroverlast. Hitte is veel onzichtbaarder. Belangrijk om in het bouwbesluit de binnentemperatuur van huizen begrenzen.
  • PWN: te warm drinkwater is nu al een zeer grote dreiging. Temperatuur in de grond en in de huizen gaat omhoog. In Noord-Amerika al uitbraken door pathogenen geweest. Ondergrond zit al helemaal vol, maar het is wel belangrijk om het warmtenet niet naast de drinkwaterleiding  te leggen.
  • Den Haag heeft met woningcorporaties een topsector-project over het verbinden van gezondheid met groen en openbare ruimte.

Ben Rozema (GGD) Amsterdam gebruikt de hittestresskaart voor het lokale hitteplan in een wijk die kwetsbaar was in Noord. Samen met thuiszorgorganisatie Evian, het Rode Kruis en de wijkzorg is hij aan de slag gegaan, heel lokaal. Wat hielp was dat de goede persoon op de goede plek voor de goede samenwerking zorgde. Hogeschool Amsterdam is erbij betrokken voor interviews en ideeënontwikkeling voor het aanpassen van de huidige woningen. De hitte van de afgelopen zomer kwam te vroeg voor resultaten van dit project. Maar de zomer heeft wel nieuwe ideeën gegeven. Het is lastig om door te dringen tot in de haarvaten van de wijk.

Marcel Tonkes, Provincie Overijssel;

Er is een klimaatadaptatieplan opgezet, binnen de werkregio´s van DPRA. De gevolgen van de zomer: beken en kreken droog, en onherstelbare schade opgelopen. Uitvraag over hittestress in landbouw (veeteelt); Hoe uit zich dat?

Er zijn directe gesprekken met veehouders, gemeente, GGD, om op te halen wat er écht speelt. Veehouders hebben moeite met ventilatie. Terwijl de boeren niet veel financiële middelen hebben. In de stad is het gesprek lastig als de adaptatiekwesties over een tijdsbestek van tientallen jaren gaan. Ook het groen heeft tijd nodig om schaduw te bieden. Tijdens hitte én droogte is het verkoelende effect van groen beperkt, omdat de verdamping er niet meer is.

In de laatste fase van de sessie zijn de deelnemers in drie groepen langs flipovers gelopen waarop een drietal stellingen over de samenhang van klimaatadaptatie en gezondheid te zien was. Hier hebben ze kort overlegd en aanvullingen en aanpassingen aangebracht bij de stellingen.

Stelling 1: Als we de gevolgen van hitte willen aanpakken moeten we vooral investeren in:

  • Hittebestendige woningen, hotels, recreatiewoningen.
  • Stedelijke herinrichting, met meer groen dat tegen hitte kan.
  • Gezondheidszorg, ouderenzorg, zuigelingen
  • Gedragsaanpassing (tips), tuininrichting, acceptatie
  • Adaptatie en geen mitigatie (koppeling met mobiliteit)

Stelling 2: Hét beleidsinstrument van de overheid om de gevolgen van hitte te beperken is:

  • De WHO-richtlijnen voor toegang tot groen.
  • De WMO, WLZ of WPG
  • De KAMVI
  • Anders: Bouwbesluit, NEN
  • Er is niet 1 instrument, er is een mix van instrumenten nodig.
  • Klimaatadaptieve standaardisering (ISO)

Stelling 3: Agenda Hittestress richt zich te veel op Hittebestendige Stad:

  • Eens / even belangrijk
  • Veel belangrijker is: verdichtingsopgave buiten de stad oplossen, landelijk gebied (veehouderij), buitengebied aantrekkelijker maken om in te wonen.

Hoe nu verder?

  • De effectiviteit van maatregelen in beeld proberen te krijgen. MKBK klimaatbestendige stad; klimaatschadeschatter, effectiviteit.
  • Concrete voorbeelden communiceren.
  • Nederland onder hittestress; serie maken, zoals Nederland onder water, voor de bewustwording van mensen.

Contactgegevens

Madeleen Helmer
Madeleen.helmer@klimaatverbond.nl